معرفی مهمترین نژادهای گاو گوشتی و شیری
در این مقاله به بررسی مهمترین نژادهای گاو میپردازیم که به طور کلی به دو دستهی گاوهای گوشتی و گاوهای شیری تقسیم میشوند. پرورش این گاوها با هدف تولید گوشت، شیر، چرم و کود حیوانی انجام میشود. گاوها قادر به زاد و ولد در تمام طول سال هستند و تغییرات فصلی تاثیری در این روند ندارد. دوره بارداری گاوها ۹ ماه است و معمولاً تکقلو زا هستند، هرچند در موارد نادری دوقلوزایی نیز مشاهده میشود. عمر طبیعی گاوها بین ۲۰ تا ۲۵ سال است و گاوهای ماده شیرده معمولاً اولین فرزند خود را در حدود دو سالگی به دنیا میآورند. در ادامه، با مهمترین نژادهای گاو گوشتی و شیری آشنا خواهید شد.
معرفی نژادهای گاو گوشتی
تنوع نژادی گاوهای گوشتی بسیار بالا است و بیش از ۲۵۰ نژاد مختلف در جهان وجود دارد. اما برخی نژادها به دلیل خصوصیات فیزیکی، توانایی تولید مثل، نرخ رشد و شرایط نگهداری، محبوبیت بیشتری دارند. در اینجا به معرفی برخی از مهمترین نژادهای گاو گوشتی میپردازیم:
گاو هرفورد (Hereford)
خاستگاه گاو هرفورد انگلستان است و از نسل گاوهای کوچک قرمز بریتانیایی و نژاد بزرگ ولزی به وجود آمده است. هدف اصلی پرورشدهندگان این نژاد افزایش راندمان تولید گوشت بوده است. گاوهای هرفورد دارای رنگ قرمز تیره تا قرمز مایل به زرد و صورت، زیر شکم و زیر زانوهای سفید رنگ هستند. نرهای بالغ میتوانند تا حدود ۸۰۰ کیلوگرم وزن داشته باشند، در حالی که وزن ماده بالغ میتواند به ۵۵۰ کیلوگرم برسد. این نژاد به دلیل قدرت جستوجوی غذا و طول عمر بالا معروف است و بسیاری از مادهها بیش از ۱۵ سال عمر کرده و گوساله تولید میکنند.
گاو شارولز (Charolais)
خاستگاه گاو شارولز کشور فرانسه است. این نژاد به دلیل اندازه بزرگ و حجم عضلاتش شناخته شده و پس از جنگ جهانی دوم به دیگر نقاط جهان صادر شد. گاوهای شارولز معمولاً سفید رنگ با پوزهای صورتی و سمهای کمرنگ هستند و بدنی درشت و کشیده دارند. این نژاد توانایی رشد سریع و افزایش وزن بالا را دارد و برای پروار کردن بسیار مناسب است.
گاو سمینتال (Simmental)
تاریخچه نژاد سمینتال به قرون وسطی بازمیگردد و نتیجه تلاقی گاوهای بزرگ آلمانی و نژاد کوچکتر بومی سوئیس است. رنگ گاوهای سمینتال طلایی یا قرمز بر روی زمینهی سفید است و این نژاد میتواند تا ۹۰۰ کیلوگرم وزن داشته باشد. سمینتالها به راحتی با انواع شرایط محیطی سازگار میشوند و ویژگیهایی مانند باروری بالا، طول عمر و نرخ رشد مناسب دارند.
گاو آنگوس قرمز (Red Angus)
نژاد آنگوس قرمز توسط وایکینگها از اروپا به انگلستان و اسکاتلند منتقل شد و به دلیل طول عمر بالا و تولید گوشت با کیفیت مطلوب شناخته شده است. این نژاد دارای رنگ قرمز و جثهای متوسط است و مادهها به بلوغ زودرس و باروری بالا معروف هستند.
گاو گلبفی (Gelbvieh)
خاستگاه گاو گلبفی جنوب آلمان است و از ترکیب چندین گونه گاو محلی ایجاد شده است. رنگ این گاوها معمولاً طلایی مایل به قرمز، خرمایی یا سیاه است و دارای بدنی کشیده و عضلانی هستند. این نژاد سریعترین بلوغ را در بین گاوها دارد و به دلیل خلقوخوی آرام و تولید گوشت با کیفیت، شناخته شده است.
گاو لیموزین (Limousin)
خاستگاه گاو لیموزین فرانسه است و به دلیل سازگاری با شرایط محیطی سخت و تولید گوشت بدون چربی شناخته میشود. این گاوها دارای رنگ قرمز طلایی و جثهای بزرگ هستند و بازدهی گوشت قابل فروش آن ۷۳.۳ درصد است.
گاو هایلند (Highland)
خاستگاه گاوهای هایلند جزایر هایلند در غرب اسکاتلند است. این نژاد دارای پوست ضخیم و موهای بلند است که آنها را در برابر شرایط آب و هوایی سخت محافظت میکند. رنگهای مختلفی از جمله مشکی، قرمز و قهوهای دارد و به دلیل گوشت مرمری با طعمی خاص و مقاومت در برابر شرایط سخت شناخته شده است.
گاو براهمن (Brahman)
نژاد براهمن که از گاوهای مقدس هند منشاء گرفته، به دلیل سازگاری بالا با شرایط نامساعد و بیماریها، در پرورش گاو بسیار مفید است. این نژاد دارای قوز بزرگ در بالای شانه و گردن است و به رشد سریع، ماهیچه فراوان و زودرسی جنسی معروف است.
معرفی نژادهای گاو شیری
گاوهای شیری به دلیل ظرفیت بالای شیردهی و تولید محصولات لبنی با کیفیت، از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. در اینجا به معرفی برخی از مهمترین نژادهای گاو شیری میپردازیم:
گاو هلشتاین (Holstein)
خاستگاه گاو هلشتاین شمال هلند است و به دلیل تولید شیر بالا معروف است. این گاوها با رنگهای سیاه و سفید یا قرمز و سفید شناخته میشوند و از نظر تولید شیر در سطح جهانی پیشرو هستند. گاوهای هلشتاین با تمامی سیستمهای مدیریتی سازگار هستند و به دلیل مقاومت در برابر استرس و بازدهی بالا از محبوبیت زیادی برخوردارند.
گاو جرزی (Jersey)
خاستگاه گاو جرزی انگلستان است و دومین نژاد بزرگ گاوهای شیری در جهان به شمار میآید. شیر این گاوها سرشار از پروتئین، کلسیم و چربی است و از نظر اندازه نسبتاً کوچک هستند. این نژاد به دلیل کیفیت بالا و هزینه تولید پایین شیر، بسیار محبوب است.
گاو براون سوئیس (Brown Swiss)
خاستگاه گاو براون سوئیس کشور سوئیس است و این نژاد به دلیل قدرت و طول عمر بالا شناخته شده است. شیر این گاوها برای تولید پنیر بسیار مناسب است و به دلیل نسبت مطلوب چربی به پروتئین در میان نژادهای شیری، مورد توجه است.
گاو گرنزی (Guernsey)
خاستگاه گاو گرنزی انگلستان است و به خاطر تولید شیر زرد رنگ و کیفیت بالا معروف است. این گاوها با وزن متوسط و خلقوخوی آرام، در تولید شیر باکیفیت و سازگاری با انواع شرایط محیطی شناخته شدهاند.
گاو ایرشایر (Ayrshire)
خاستگاه گاو ایرشایر اسکاتلند است و به دلیل کیفیت عالی شیر و ساختار پستان برتر شناخته میشود. این گاوها با رنگ قرمز و سفید و وزن متوسط، به دلیل توانایی تولید شیر و سازگاری با شرایط مدیریتی مختلف مورد توجه هستند.
گاو شورت هورن شیری (Milking Shorthorn)
خاستگاه گاو شورت هورن شیری انگلستان است و برای تولید شیر و گوشت پرورش داده میشود. این گاوها با رنگهای مختلف و توانایی بالا در تولید شیر و کاهش هزینههای خوراک، از محبوبیت زیادی برخوردارند.
گاو مونت بلیارد (Montbeliarde)
خاستگاه گاو مونت بلیارد فرانسه است و این نژاد به دلیل تولید شیر با کیفیت بالا و سازگاری با شرایط مختلف مدیریتی و محیطی، شناخته شده است.