معرفی انواع نژادهای بز در ایران
در دوران کودکی، ممکن است همه ما گوسفند و بز را با نام‌های مشابهی می‌شناختیم و تفاوتی میان آنها قائل نمی‌شدیم. اما همانطور که می‌دانیم، هر یک از این حیوانات در دسته‌بندی‌های جداگانه‌ای قرار دارند و هرکدام نژادهای مختلفی دارند. برای مثال، گوسفند و بز از جمله این حیوانات هستند که در ایران نژادهای مختلف و اصیلی دارند و در مناطق مختلف کشور به چشم می‌خورند.
در مورد نژادهای معروف گوسفند در ایران، می‌توان به نژادهای قره‌گل، شال، لری، مهربان، افشاری، ماکویی، بلوچی و قزل اشاره کرد که هر یک در منطقه خاصی از کشور یافت می‌شوند. اما نژادهای بز نیز به همین اندازه متنوع و جذاب هستند. در ادامه به معرفی برخی از نژادهای بز در ایران خواهیم پرداخت:
نژادهای بز در ایران
بز نژاد نجدی یکی از مشهورترین نژادهای بز در ایران، بز نجدی است که عمدتاً در استان خوزستان یافت می‌شود. ویژگی‌های این نژاد به شرح زیر است:
- رنگ بدن اغلب قهوه‌ای، با امکان وجود رنگ‌های زرد یا سفید.
- پوست براق و لطیف.
- دست‌ها و پاهای بلند و باریک با گوش‌های عریض و افتاده.
- خط سیاه مشخصی بر روی پشت.
- بیشتر شاخ‌دار است، اما نمونه‌های بدون شاخ نیز مشاهده می‌شود.
بز نژاد تالی بز تالی یکی دیگر از نژادهای مهم ایرانی است که در استان هرمزگان، به ویژه در شهرستان‌های بندر لنگه، بندرعباس، میناب، قشم و بندر خمیر یافت می‌شود. نیمی از جمعیت بزهای هرمزگان از این نژاد است. ویژگی‌های بز تالی به شرح زیر است:
- رنگ بدن از قهوه‌ای سوخته تا روشن.
- دست‌ها و پاهای ظریف با گوش‌های کوچک.
- پوشش مویی کوتاه و براق.
- فاقد شاخ.
بز نژاد مرخز بزهای مرخز در استان‌های کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی پرورش می‌یابند. متأسفانه جمعیت این نژاد در حال کاهش است. ویژگی‌های این نژاد عبارتند از:
- رنگ بدن از قهوه‌ای روشن تا تیره، با نمونه‌های سفید یا نباتی.
- پاهای باریک و کوتاه و پوزه باریک.
- شاخ‌دار بودن در هر دو جنس نر و ماده.
بز نژاد رایینی شهرستان بافت در استان کرمان به پرورش بز نژاد رایینی معروف است. این بزها در فصل قشلاق به مناطق گرمسیری استان کرمان منتقل می‌شوند. ویژگی‌های بز رایینی عبارتند از:
- رنگ‌های مختلف از جمله سیاه، قهوه‌ای، سفید و ترکیبی از این رنگ‌ها.
- غالباً شاخ‌دار، اما نمونه‌های بدون شاخ نیز موجود است.
- پوشش بدن شامل ۷۰ درصد مو و ۳۰ درصد کرک.
- پستان‌ها به شکل قیفی و نرم.
- گوش‌های متوسط و دمی پوشیده از مو.
بز نژاد خلخالی این نژاد عمدتاً در شهرستان خلخال استان اردبیل و دشت مغان پرورش می‌یابد. ویژگی‌های بز خلخالی به شرح زیر است:
- رنگ بدن سیاه یا گاهی روشن.
- پوشش مویی بلند و ضخیم.
- گوش‌های پهن و کوتاه.
این نژادها تنها بخشی از تنوع نژادهای بز در ایران هستند. علاوه بر این نژادها، در برخی مناطق ایران، دامداران به پرورش بزهای غیربومی نیز پرداخته‌اند که خارج از حوصله این بحث است. اگر سوالی در مورد نژاد خاصی دارید یا به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، خوشحال می‌شوم که کمک کنم.
